Ο Djokovic βρισκόταν σε εξαιρετική κατάσταση πριν από την έναρξη του Mutua Madrid Open το 2011, τρέχοντας ένα σερί 29 νικών, το οποίο είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη χρονιά με την κατάκτηση του Davis Cup με την ομάδα της Σερβίας. Εκείνη τη σεζόν (2011), διατηρώντας το αήττητο, σήκωσε τους τίτλους σε Australian Open, Dubai, Indian Wells και Miami Open.

Το μεγάλο στοίχημα για τον Nole ήταν η χωμάτινη περίοδος στην οποία, για σχεδόν 7 έτη, είχε αδιαμφισβήτητο "Βασιλιά" τον Rafael Nadal.

Μετά την εκκίνηση των αγώνων στη Μαδρίτη, o Rafa και ο Novak θα ξεχώριζαν, φτάνοντας αμφότεροι στον μεγάλο τελικό. Τα προγνωστικά δεν ήταν υπέρ του Σέρβου, ο οποίος σε 9 αναμετρήσεις στο χώμα κόντρα στον Rafa μετρούσε ισάριθμες ήττες.

Όμως θα πρέπει να σημειωθεί πως ήδη το 2011 είχαν βρεθεί αντιμέτωποι στην αρχή της σεζόν 2 φορές με τον Djokovic να φεύγει σε κάθε περίπτωση νικητής (Indian Wells, Miami Open).

Η γενικότερη εικόνα στο head-to-head των 2 ανδρών, σε 25 έως τότε μάχες, έβρισκε τον Nadal να προηγείται με 16 έναντι 9 νικών του Novak. Στη Μαδρίτη είχαν μονομαχήσει ακόμα μια φορά το 2009, σε μια επική μάχη διάρκειας 4 ωρών στα ημιτελικά, με τον Ισπανό να επικρατεί με 3-6, 7-6 (5), 7-6 (9).

Στο αγωνιστικό κομμάτι του τελικού του 2011, ο Nole παρότι χρειάστηκε να σώσει 2 break point του αντιπάλου στο 1o game, θα καταφέρει να πάρει προβάδισμα με διπλό break, ξεφεύγοντας με 4-0 στο ξεκίνημα του ματς.

Ο Nadal θα αντέξει την πίεση και θα καταφέρει να ανακτήσει το χαμένο έδαφος παίρνοντας πίσω τα 2 break, με το σετ να διαμορφώνεται στη συνέχεια με 5-5. Σε εκείνο το σημείο ο Nole θα κάνει και πάλι την διαφορά και θα φτάσει στην κατάκτηση του με 7-5.

Στο 2ο σετ ο ρυθμός θα κυλήσει παρόμοια, με τους 2 τενίστες να πετυχαίνουν στα πρώτα 2 game από ένα break. Σε υψηλό ρυθμό και εξαιρετικής ποιότητας παιχνίδι και από τους 2 αθλητές, το σετ με το πέρας του 8ου game θα διαμορφωθεί σε 4-4. Στη συνέχεια με 2 συνεχόμενα κερδισμένα game από τον Σέρβο, το σετ θα ολοκληρωθεί με 6-4, και η 1η νίκη του επί του Nadal στο χώμα θα γραφτεί για πάντα στην ιστορία.

"Είναι απίστευτο" ήταν τα πρώτα λόγια του Nole, που σημείωσε στον τελικό την 34η σερί νίκη του. "Μπήκα στο γήπεδο σήμερα πιστεύοντας ότι μπορώ να κερδίσω. Έπρεπε να παίξω επιθετικά. Ήταν υπέροχος αγώνας."

Ο Nole το 2011 κέριδισε για 1η φορά τον τίτλο στη Μαδρίτη, μετά την σπουδαία νίκη με 7-5, 6-4 κόντρα στον Nadal. Έκτοτε ο κορυφαίος τενίστας στον κόσμο αυτή την εποχή σήκωσε το τρόπαιο ακόμα 2 φορές (2016, 2019).

Με τη σειρά του ο Nadal παραχώρησε και αυτός δηλώσεις on-court μιλώντας με τα καλύτερα λόγια για τον Djokovic: "Προφανώς βρέθηκα απέναντι σε ένα σπουδαίο παίκτη. Έχει μια καταπληκτική χρονιά. Ήταν ο καλύτερος και δεν χωράει καμία αμφισβήτηση."